Arabuluculuğun Türleri Nelerdir?

ARABULUCUĞUN TÜRLERİ 

Arabuluculuk çeşitli sınıflara ayrılmaktadır. Uygulanacak kanun hükümlerine göre arabuluculuk, geleneksel ve nitelikli arabuluculuk; faaliyete göre ise kolaylaştırıcı, değerlendirici, dönüştürücü arabuluculuk olarak ayrıma tabi tutulabilir.

Uygulanacak Kanun Hükümlerine Göre Arabuluculuk

Bu hükümlere göre arabuluculuk adi ve nitelikli arabuluculuk olarak ikiye ayrılmaktadır. Adi arabuluculuk kanuna tabi olmaksızın yapılan arabuluculuktur. Adi arabulucukta tarafların seçtiği herhangi bir kimse arabuluculuk yapabilir. Bu arabuluculuk aslında yıllardır kültürümüzde var olan arabuluculuktur. Geleneksel olarak da yapılabilir. Örneğin aile meclisinde olan bir sorunda aile büyüğü arabulucu olarak değerlendirilir ve herkes onun çözüm yoluyla problemlerini dile getirip çözüm bulmaya çalışır. Bu tarz  geleneksel arabuluculuk çoğu zaman toplum içinde saygı duyulan kimse tarafından yapılan arabuluculuktur.

Arabuluculuğun Türleri Nelerdir?

Bu hükmün diğer türü ise nitelikli arabuluculuktur. Bu arabuluculuk kanun hükümlerine göre yapılan arabuluculuk çeşididir. Bu durumda arabulucu herhangi birisi olamaz. Kanunlara göre tutulan arabuluculuk siciline kayıtlı kişilerden birisi arabuluculuk yapabilir. Bu türde arabuluculuk faaliyeti yürütülürken kanunun emredici hükümlerine uygun hareket edilir. Nitelikli arabuluculuk da kendi içerisinde dava şartı arabuluculuk ve ihtiyari arabuluculuk olarak ikiye ayrılır. Taraflar, vekilleri ve arabulucular tarafından imzalanan arabuluculuk belgeleri ilam niteliğinde belge hükmündedir.

Arabuluculuk Faaliyetine Göre Arabuluculuk

Faaliyete göre arabuluculuk kolaylaştırıcı, değerlendirici ve dönüştürücü arabuluculuk olmak üzere üçe ayrılır. Kolaylaştırıcı arabuluculuğun temelinde tarafların menfaatlerinin bulunması yatar. Arabulucu kural olarak hukuki değerlendirme yapmaz, taraflara tavsiyelerde bulunmaz, hukuki bilgiler sunmaz; tarafların tartışmalarına mümkün olduğunca az müdahalede bulununr ve onlara yön verir.

Değerlendirici arabulucu, eğer arabuluculukta anlaşamaz da dava yolunu giderlerse diye muhtemel bir davanın sonuçları hakkında bilgi verir ve arabuluculukta anlaşılmasının iyi yönlerini anlatır.

Dönüştürücü arabuluculuk ise tarafların arabuluculuk sürecinden daha güçlü çıkmalarını sağlamak üzere olan arabuluculuktur.